seizoensdag in Hauthem-Hoegaarden

Vandaag trokken we op pad met de herboristen in de geboortestreek van Maurice. Afspraak aan DE electriciteitscabine van Hauthem. De dag begon regenachtig en 't ging van kwaad naar erger om te eindigen als verzopen soepkiekens. We vertrekken via holle wegen naar het natuurgebied Rosdel, was een drassig gebied, nu is er een bekken wat er voor zorgt dat het lager gelegen Hoegaarden minder overstroomt. Mijn eerste aantekening is weggeregend, iets over inheemse geraniumsoorten en aluin, wat bloedstelpend zou zijn. met potlood schrijven is een beter idee in de (soms) gietende regen! Wat hebben we geleerd vandaag? Een waslijst van planten, hier komen ze:
- rosetten van klaprozen, kamille langs een veld. Groeien waar de grond recent is omgeploegd. Als na 2 jaar de grond niet meer wordt omgewoeld, staan er waarschijnlijk geen meer.
- herderstasje: bloedstelpend, menstruatieklachten -> hele plant kan gebruikt worden
- wilde kerselaar in bloei: witte bloesem. Steeltjes van kersen zijn diuretisch
- meidoorn: bloesem en blad te gebruiken; tegen hoge bloeddruk. Oogsten in mei, ook in sep/okt
- heggedoornzaad: lijkt op fluitekruid

- sleedoorn: bloeit voor er blad is. Bloemen: laxerend . Uit gebruik

- gewone bereklauw: afrodisiacum

- veldkers: eetbaar, smaak ~ waterkers. Bevat mosterdglycosiden
- witte dovenetel. Bloemen: ontsmettend, witte vloed
- wilde marjolein: verschillende chemotypes: bepalen geur, smaak, samenstelling EO. Pizzakruid
- toorts: grote rozet, fluweelachtig, lichtgroen-wit. Ik kon me niet bedwingen om er verder in de wandeling eentje uit te trekken om mee te nemen. 2-jarige plant, in open grond (vb spoorwegen). Slijmstofplant -> luchtwegen. ook anti-inflammatoir -> rheuma
- Clematis vitalba = bosrank; Klimplant, kleine bloempjes, pluisbollen in de winter.
- Onder vlierstruiken: vaak brandnetel, speenkruid
- Speenkruid: knolletjes tegen aambeien. Bevat alkaloiden, veel vitamine C (gebruik tegen scheurbuik?). Wordt als giftig beschouwd, opletten. In melk trekken.
- Nagelkruid
- Hondsdraf: typische geur.
- Wikke : =/ soorten, klaverachtig
- Wouw: roset, niet gezien
- Smeerwortel: in de top 20 van de geneeskrachtige kruiden. Slijstofplant. Mag niet meer in commerciële hoestsiropen. Bevat pyrrholisidine-alkaloiden, giftig voor de lever. Vooral uitwendig gebruik, in zalven. Tinctuur: wortel oogsten in najaar, gelei-achtig effect. Vers blad kan ook gekneusd worden en zo gebruiken.
- slanke sleutelbloem: nu zeldzaam. Bleekgele bloemen op stengel; wienig gebruikt. Goed voor luchtwegen, hoestsiroop. Ook tegen rheuma. Wortel wordt gebruikt: zoete geur, bevat methylsalicilaten. Bloemen in thee, moeilijk te gebruiken want krimpt sterk bij het drogen dus grote hoeveelheid nodig.
- Moerasspirea: methylsalicilaten
- Rosa canina; andere: rosa rugosa, in de duinen.
- Boerenwormkruid: in pannekoeken, blaadjes nu te gebruiken
- Kruisbladig walstro
- Moesdistel: werd vroeger gegeten: vandaar de naam, uit de moestuin
- Look zonder look: de misterieuze plant die we tot nu toe niet konden identificeren en in mijn stadtuintje groeit.
- Heggerank-Brionaia dioica (?): heeft dikke wortel ~ biet. Giftig. Klimplant, kan meters hoog worden. Geelgroene bloemen. In het najaar hebben de vrouwelijke planten bessen. Werd vroeger gebruikt in de fytotherapie, sterk verdund, tegen rheuma. Wortel gebruikt als vervalsing van alruin
- Grootbloemige muur: geen medicinaal gebruik.
- Andoorn: muffe geur ~ stinkende balote
- Bevernel: witte schermen; Wordt niet meer gebruikt
- Sint-Janskruid: rode steel, blauwgroene blaadjes - Akkerklokje - Zevenblad: eetbaar ~spinazie, ook tegen jicht
- Robertskruid: inheemse geranium. zou radioactiviteit neutraliseren. Draagt geen sporen van radio-activiteit als blootgesteld.
- Muskuskruid: niet medicinaal
- Dalkruid: bosplant, witte bloemetjes
- Walstro: familie van kleefkruid, lievevrouwebedstro. Typische blaadjes in een roset, in etages.
- Grote klis - Arctium Lapa: lijkt beetje op zuring. onderkant blad is wollig. Wortel wordt gebruikt in haarlotion. Bevat inuline, tegen Diabetes M type 2. Bevat suikers (?). Sommige klissoorten werden gekweekt als groente, voor de wortel. Vlg schorseneren, aardperen.
- Japanse duizendknop: niet inheems. Woekert. Scheuten zijn eetbaar, voelen wat slijmerig aan. Vorig week ook gezien in de Damvallei, staat ook aan de spoorweg in Zellik
- kardinaalsmuts: groenig hout, vierkante stelen, kurklijsten. Was vroeger een gebruikshout (tollen, fluiten)
- (aarts?) engelwortel: lijkt beetje op bereklauw, maar is gladder. Amara aromatica. 2-jarig, schermbloemige, fotosensibiliteit
- Akkermunt
- Hagewinde, 'pispotjes'; andere windes hebben hallucinogene eigenschappen: Ipomea, blauw
- Wilde peen: droge stengels met schermachtige bolletjes. Uit de zaden worden EO getrokken. De wortel is eetbaar maar wel vezelig. Kan wel vb meekoken in soep. Het blad ~ blad van de oranje gewone wortel.
- Vlasbekje - linaria: vroeger vlasleeuwebekje. Niet meer in gebruik, vroeger als diureticum
- Kraailook: hft witte bloem, niet zoals bieslook
- Duizendblad: ook in de keuken: in pannekoeken
- Reuzebereklauw: fotosensibiliteit. Uit Kaukasus. Wordt verwijderd
- Klimopereprijs
- Mahonia Aufolium: blad ~ hulst, gele bloemen ( staat in mijn hofke). Uitwendig gebruik, bij psoriasis. Vgl stinkende gouwe in gebuik
Natgeregend en uitgehongerd gaan we naar de oude brouwerij van Hoegaarden voor een welverdiend hapje en drankje. Hierna gaan we koers richting de toontuinen vlakbij de kerk van hoegaarden; ooit een tuin van een oude herenboerdeij, nu een park. Het lijstje 'gekende' planten groeit aan:
- Matlea corda..a
- pluimpapaver
- Wildemanskruid
- Fritilaria
- Helleborus, in alle kleuren
- Stinkend nieskruid: zaden vroeger in niespoeder voor kinderen

- Kievitsbloem

- Pinksterbloem

- esdoornzaailingen
- gamander
- Mariadistel: zaad heeft leverbeschermende werking, maar: zelfs de tinctuur zou niet sterk genoeg zijn
- Citroenkruid - artemisia albrotarum

- Heemst

- Goudsbloem

- Rode zonnehoed, verschillende soorten

- Rode valeriaan

- Bergamot
- nomarde
- Euphobia: wolfsmelk soorten. Uit de takken komt wit sap - is giftig. De Tabaiba op de Canarische eilanden is ook lid van deze familie. Het witte sap werd daar gebruikt tegen wratten en als voorbehoedsmiddel (taaie prop zou mechanische barrière vormen). Ook op het internet vind ik de toepassing van wolfsmelksoorten tegen wratten
- kerrieplant: EO, vroeger niet winterhard
- Bloedzuring
- Mierikswortel: woekert sterk
- Dropplant
- Chinese bieslook: platte stengels
- Nepeta: kattekruid
- Wit longkruid
- Stengelloze primula
- Roomse kervel: eetbaar, bij confituur, rabarber. Schaduwplant
- Keizerskroon - molleplant
- Vrouwemantel
- Amandelwolfsmelk

- Echte sleutelbloem: bloemen op stengel, dooiergeel

- Epimedium- Elfenbloem

- Witte moerbei: bladeren voor zijderupsen

- kweepeer: slijmstoffen

- Winterpostelein

De ledenvergadering slaan we over. Moe maar voldaan keren we terug naar onze stal.